Četnici u činu vandalizma, prije rušenja džamije

Pokolj u Bijeljini odnosi se na događaje koji počinju u noći 30. marta i nastavljaju se sve do 4. aprila 1992. (upravo u toku tadašnjih muslimanskih praznika noći Lejlet-ul-Kadr i Ramazanskog bajrama) kada su srpske militantne jedinice predvođene Arkanom upale u Bijeljinu i nasilno preuzele vlast u tom gradu. Iako je već tada trajao nasilni raspad SFRJ, još nije bilo većih sukoba u samoj Bosni i Hercegovini, tako da su mještani Bijeljine ostali potpuno iznenađeni vojnom akcijom u gradu, te su je dočekali potpuno nespremno.

Tokom tog preuzimanja, preko stotinu civila je ubijeno, a leševi su danima ostavljeni ležati po ulicama. Teror se međutim nastavio i sljedećih mjeseci u obliku pljačkanja, silovanja, ubojstava i protjerivanja Bošnjaka. Vrhunac se dogodio u septembru, kada je Srpska demokratska stranka (SDS) odlučila potpuno istjerati sve preostale Bošnjake. Sastavljen je spisak ne-Srba, a Arkanovi tzv. “Beli orlovi” i “Srpska dobrovoljačka garda – Arkanovi Tigrovi” su potom vršili ubistva građana i bacali ih u Drinu. Lokalne džamije su uništene.

Biljana Plavšić

Nakon ovoga se tijela ubijenih uklanjaju a u grad dolazi visoka delegacija predvođena Biljanom Plavšić, i proglašava “oslobođenje Bijeljine” koju pripajaju tzv. “Republici Srpskoj”. TV Novi Sad objavila je i prilog o događaju u kojem okrivljuje “muslimanske ekstremiste” za ubistva civila, a agresorske vojnike kao osobe koje uvode red i mir.

Fotograf Ron Haviv pozvan je lično od strane Arkana radi snimanja fotografija “oslobađanja Bijeljine”, zapravo ubistava ljudi, među njima veoma poznati prizor srpskog vojnika Srđana Golubovića poznatog i kao “DJ Max” kako netom prije nogom udara ranjenu bošnjačku ženu na tlu, te čovjeka koji moli za život minutama prije nego su ga vojnici bacili sa četvrtog kata kroz prozor zgrade. Kada je Haviv uspio pobjeći u inostranstvo i objaviti slike, Arkan je izdao nagradu za njegovu glavu.

Procjenjuje se da je oko 10.000 Bošnjaka protjerano iz općine Bijeljina, od toga 3.000 u septembru 1994. godine. Prema iskazima protjeranih, uniformirani ljudi su im kucali u ponoć i obavijestili ih da moraju napustiti svoje kuće za pet minuta, a prije odlaska su ih često pljačkali.