Ferhat-pašina ili bolje znana kao Ferhadija džamija je bila centralni objekat u Banjoj Luci. Izgrađena je 1579. godine u klasičnom osmanskom stilu i predstavlja jedno od najuspješnijih arhitektonskih ostvarenja bosanske arhitekture 16. vijeka. Njen arhitekta je nepoznat, ali je poznato da je bio učenik osmanskog arhitekte Mimara Sinana. Izgradnju džamije je finansirao Ferhat-paša Sokolović, bosanski sandžak beg. U kompleksu Ferhadije su se takođe nalazila i 3 turbeta: turbe Ferhat-paše, turbe njegove unuke Safikadune i turbe njegovih bajraktara, željezna i kamena ograda sa česmom na ćošku, šadrvan i staro mezarje u bašči. Kasnije je kompleks dopunjen sa sahat-kulom izgrađenom nedaleko od Ferhadije. Džamija je bila 18m široka, 14m dugačka, a vrh kupole je bio 18m visok. Munara je bila 43m visoka. Ferhadija je uvrštena u kulturnu baštinu Bosne i Hercegovine 1950. godine, a kasnije je bila uvrštena na listi spomenika svjetske baštine pri UNESCO-u (nulta kategorija kulturnog spomenika).
Džamija je djelomično bila uništena ekplozivom detoniranim 7. maja 1993. godine od strane nepoznatih srpskih terorista i ekstremista tačnije sirovih vandala u potpunosti podržanih od vlasti tzv. “Republike Srpske”, kao dio sprovođenja politike etničkog čiščenja Bošnjaka i uništavanja njihove baštine. Nakon prvog rušenja, vlasti tzv. “Republike Srpske” su organizovale potpuno rušenje i čišćenje terena na kojem se nalazio cjelokupni kompleks džamije. Ostaci ruševina su odvezeni na gradsku deponiju kao da se radi o otpadu, a ne o svjetskom spomeniku nulte kategorije. Kratko nakon rušenja Ferhadije srušena je i obližnja sahat-kula. Ferhadija je bila jedna od 16 džamija srušenih u Banjoj Luci tokom agresije na RBiH u periodu od 1992. do 1995. godine, odnosno jedna od 614 džamija srušenih u periodu srpske i hrvatske agresije na RBiH. Dan rušenja Ferhadije – 7. maj je u Bosni i Hercegovini proglašen zvaničnim Danom džamija.
Ovaj čin urbicida i kulturocida samo je jedan u nizu koji pokazuje svu svirepost, maloumnost i vandalizam onih koji su pokušali da unište ovaj i slične objekte, upravo onih koji se i dan danas nazivaju istim imenom, tačnije tzv “Republika Srpska” i ponose sa ovakvim zlodjelima koji predstavljaju sumrak ljudskog uma i civilizacije.
Islamska zajednica Banjaluke je 2001. godine dobila urbanističku saglasnost za ponovnu izgradnju džamije. Ipak pri polaganju kamena temeljca 7. maja 2001. godine došlo je do nereda i protesta od strane srpskih nacional-šovinista. Oko 4000 protestanata je kamenovalo i tuklo 300 Bošnjaka koji su tada prisustvovali ceremoniji postavljanja kamena temeljca za obnovu Ferhadije. Mnogi su sa povredama primljeni u Banjalučku bolnicu, a starac Murat Badić iz Cazina povrijeđen je u neredima ekstremista u Banjaluci koji su prekinuli svečanost polaganja kamena temeljca za obnovu Ferhadije 2001. godine, a nakon toga je preminuo od zadobijenih povreda. Ceremonija je kasnije obavljena u tajnosti i pod velikim osiguranjem. Rekonstrukcija džamije je i dalje kontraverzna tema među šovinistima u Banjoj Luci zbog njene prominentne lokacije u gradu, a rekonstrukcija je dalje otežana zbog problematike njene autentične rekostrukcije. Preliminarne studije o autentičnoj rekonstrukciji džamije je pripremio Arhitektonski fakultet u Sarajevu.
Svečano otvorenje ove džamije je predviđeno za ljeto 2015. godine, tokom mjeseca Ramazana.
